کوکی چیست و چه اهمیتی دارد؟ | کوکی در مرورگرها

کوکی ها cookie (کلوچه ها) در دنیای کامپیوتر

کلوچه های اینترنتی اگرچه طعم و بویی ندارند اما در نیای اینترنت، هر کجا که بروید به دنبال شما هستند

کوکی ها فایل های متنی بسیار کوچکی هستند که در هنگام وبگردی و بازدید از سایت های ایننترنتی مختلف،توسط نرم افزار های مرورگر مانند Internet Explorer، Chrome، Firefox و …  به در خواست وب سایت هایی که بازدید می کنید و بعضا بدون اطلاع شما بر روی کامپیوترتان قرار می گیرند (تمامی وب سایت ها این کار را نمی کنند). از کوکی ها برای ذخیره اطلاعاتی در باره شما و تجربه تان از بازدید یک سایت استفاده میشود و به شما کمک می کند که در بازدید های آتی خود از آن سایت بخصوص، نه تنها زمان کمتری صرف وارد کردن مورد نیاز آن سایت نمائید، بلکه تنظیماتی که احیانا برای نحوه نمایش آن سایت انجام داده اید مانند انتخاب زبان، کشور و …  را بخاطر می سپارند.

از کوکی ها اغلب برای ذخیره اطلاعات شخصی در هنگام ثبت نام در سایت ها مانند نام، آدرس، مختویات سبد خرید، پوسته دلخواه شما برای نمایش سایت، نقشه مورد نظر شما و موقعیت مکانی و غیره استفاده می شود. سرویس دهنده های وب از این کوکی ها برای شخصی سازی تجربه شما در استفاده از یک وب سایت استفاده می کنند و  به همین دلیل است که کاربران این سایت ها ممکن است احساس کنند که چقدر این سایت ها در بخاطر سپری اطلاعات آن ها هوشمندانه عمل می کنند.

چرا به این فایل ها کوکی (کلوچه) گفته می شود؟

در مورد نام این فایل ها نظریه های متفاوتی وجود دارد. برخی معتقد هستند که نام “کوکی” از عبارت “Magic Cookies” در سیستم عامل LINUX گرفته شده است. بسیاری دیگر بر این باورند که ریشه این نام به داستانی در مورد Hansel و Gretel (کاراکتر های کارتونی) بر می گردد که هنگامی که در جنگل گم شده بودند برای علامت گذاری در مسیر هایی که می رفتند و به منظور جلوگیری از دوباره کاری، با انداختن کلوچه هایشان در پشت سر خود از خودشان رد پا به جای می گذاشتند. البته من خودم شخصا ترجیح می دهم تا دومی را دلیل اصلی این نام گذاری بدانم چراکه هم جالب است هم با کاری که کوکی ها در کامپیوتر و در هنگام وبگردی انجام می دهند تطابق بیشتری دارد.

آیا کوکی ها خطرناک هستند؟

جواب به کوتاه به این سوال این است که کوکی ها به خودی خود بسیار بی آزار هستند. با این حال، برخی از وب سایت ها و موتور های جستجو از آن نها برای ردیابی کاربرانشان در حین وبگردی استفاده می کنند و گاهی اوقات اطلاعات شخصی کاربران را مخفیانه، بدون اجازه و حتی اطلاع در اختیار سایر وب سایت ها و سرویس های دیگر قرار می دهند. آنچه که گاهی اوقات در مورد خطرات کوکی ها در اخبار بیان می شود نیز تنها به همین موارد اشاره دارد.

آیا می توان از کوکی ها برای جاسوسی از کامپیوتر شما استفاده کرد؟

کوکی ها همانطور که گفته شد تنها فایل های متنی کوچکی هستند و قابلیت اجرا شدن بر روی کامپیوتر و یا انجام عملیات ندارند. حتی نمی توان از آن ها برای دسترسی به سیستم فایل رایانه شما و سرقت اطلاعات موجود در فایل هایتان استفاده نمود.

لازم به ذکر است که کوکی ها تنها توسط سروری که آن ها را ایجاد کرده قابل بازخوانی هستند و به همین دلیل است که یک سرویس دهنده وب قادر به مشاهده و یا استفاده از کوکی های نوشته شده توسط سرور دیگری نخواهد بود و نمی تواند به اطلاعات آن ها نیز دسترسی پیدا کند.

چه چیزی کوکی های اینترنتی را بحث برانگیز کرده است؟

اگرچه کوکی ها تنها توسط سروری که آن ها را ایجاد کرده است قابل استفاده می باشد، با این حال بسیاری از شرکت های تبلیغاتی آنلاین از کوکی ها برای برچسب زدن و شناسایی بازدید کنندگان و کلیک کنندگان تبلیغات خود استفاده می کنند. بسیاری از این شرکت های تبلیغاتی خدمات تبلیغات آنلاین را به هزاران وب سایت های دیگر ارائه می دهند و قادرند به کوکی های خود مربوطه به تمامی این سایت ها دسترسی داشته باشند. بنابراین؛ این سایت حاوی تبلیغات نیست که می تواند کوکی ها را بخواند بلکه شرکت های ارائه دهنده این تبلیغات هستند که می توانند.

اگرچه این امر کمی ناخوشایند و تهدید آمیز به نظر می رسد، اما ردیابی فعالیت های شما در حین مشاهده یک وب سایت لزوما چیز بدی نیست. بسیاری از سایت ها از همین ردیابی هاست که به نقاط ضعف خود در طراحی پی می برد و به کمک همین اطلاعات است که می توانند محل های پرطرفدار در سایت خود را شناسایی نموده و در بهینه کردن ظاهر و باطن آنها تلاش کنند تا کاربران تجربه بهتری از مشاهده وب سایت آن ها داشته باشند.

همچنین، این ردیابی ها به صاحبان سایت ها این امکان را می دهد که بتوانند اطلاعات هدفمند تری را در اختیار بازدید کنندگان خود قرار دهند. اطلاعاتی مانند پیشنهاد های خرید، محتوای شخصی سازی شده و نمایش امکانات مخصوص هر بازدید کننده به صورت متمایز. برای مثال، یکی از امکانات بسیار جالب توجه سایت آمازون (فروشگاه اینترنتی) پیشنهاد های هدفمند این سایت برای خرید کالا بر مبنای سابقه مشاهدات شما از آن سایت است.

آیا بهتر نیست کوکی ها را بر روی کامپیوتر غیر فعال کنیم؟

این سوال بر اساس نوع استفاده شما از اینترنت و سرویس های وب پاسخ های متفاوتی دارد.

اگر از سایت هایی استفاده می کنید که در آن ها نیاز به شخصی سازی بسیار وجود دارد (مانند فروشگاه های اینترنتی) و کوکی ها را در رایانه تان غیر فعال کنید، بسیاری از قابلیت های جالب در این سایت ها برای شما قابل استفاده نخواهد بود. همانطور که گفته شد، بسیاری از وب سایت از این فایل های متنی کوچک برای بهینه کردن و شخصی سازی تجربه شما از نمایش سایت خود استفاده می کنند و وقت بسیاری از شما برای دوباره کاری و وارد کردن اطلاعات صرفه جویی خواهد شد. اگر کوکی ها را در مرورگر خود غیر فعال کنید، هیچیک از این امکانات برای شما قابل استفاده نخواهد بود.

کاربران می توانند محدودیت های مشخصی از طریق تنظیمات مرورگرشان بر روی کوکی های وب اعمال نمایند تا جایی که سطح هشدار و اطلاع رسانی این مرورگر ها فعال شود. در نتیجه هنگام نوشته شدن یک کوکی بر روی رایانه تان مرورگر ضمن اطلاع رسانی آن مورد و جزئیات آن به شما امکان پذیرش و یا رد این موضوع را بدهد. با این حال، از آنجائیکه اکثر سایت ها امروزه از کوکی ها بهره می برند، در صورت اعمال چنین محدودیت هایی قطعا زمان بیشتری از شما برای قبول کردن یا نکردن ثبت کوکی ها تلف خواهد شد و لذت وبگردی را در کام شما تلخ خواهد نمود. این مساله ای است که خود کاربر باید بر اساس میزان حساسیت خود، مزایا و معایب آن را سبک سنگین نماید.

به اعتقاد من، کوکی ها واقعا برای سیستم شما و یا تجربه وبگردی تان خطرناک نیستند. تنها وقتی که برخی شرکت ها اخلاق و اصول کاری را که باید رعایت کنند، نمی کنند  و اطلاعات شخصی ذخیره شده در این کوکی ها را عمدتا به منظور امور تبلیغاتی در اختیار سایر شرکت ها قرار می دهند، مساله نقض حریم خصوص اتفاق افتاده و ممکن است پدیده ای نا خوشایند برای افراد و سازمان ها تلقی شود. با این همه، رمز ها و اطلاعات مالی شما کاملا در امان بوده و کوکی ها درست مانند یک کلوچه خوشمزه بی آزار هستند.

کوکی ها : در یک کلام

کوکی ها، فایل های متنی بسیار کوچکی هستند که قرار است از اطلاعات داخل آن ها برای ایجاد یک تجربه لذت بخش در وبگردی استفاده شود. وب سایت های معرف مانند آمازون، گوگل و فیسبوک از آن ها برای ارائه محتواهای بسیار هدفمند به کاربرانشان استفاده می کنند تا هر کاربر احساس الفت و انس بیشتری به اقتضای سلایق خود در کار با هر یک از این سایت ها داشته باشد.

متاسفانه، برخی از وب سایت ها و شرکت های تبلیغاتی در فضای اینترنت کاربرد های دیگری برای کوکی ها متصور هستند. آن ها به واسطه کوکی هایی که در رایانه کاربران ایجاد می کنند، اطلاعات شخصی مهم مانند آدرس ایمیل، تلفن و   بسیاری از مواردی که کاربر در فیلد های یک فرم در آن سایت ها پر می کنند را در سطح گسترده جمع آوری نموده تا تبلیغاتی هدفمند و نا خوشایند و البته بدون تمایل کاربر را به خورد آن ها دهند.

کوکی ها خدمات بسیار مفیدی در عرصه اینترنت ارائه نموده اند که در اکثر موارد پدیده وبگردی را بسیار لذت بخش و راحت نموده است. از طرف دیگر، ممکن است شما به عنوان یک کاربر کمی حساس شده و نگران نقض خریم شخصی خود باشید. با این حال مرورگر های وب لزوما از این بابت زیاد نگران نیستند چراکه کوکی ها کاملا بی خطرند.